In Nederland hebben wij een overzichtelijk belastingstelsel, box 1, 2 en 3. Uw loon wordt belast in box 1, aanmerkelijk belang in box 2, en in box 3 uw vermogen. Deze boxen zijn progressief opgezet om zo nivellering te stimuleren. Daarnaast probeert de overheid met voordelen in deze boxen bepaald gedrag te stimuleren. Dit kan helpen bij grote maatschappelijke onderwerpen, zoals de verduurzaming. De hoofdvraag is alleen, in hoeverre is dit beleid voorspelbaar en blijft het voorspelbaar?
Denkt u maar eens terug aan de subsidies voor zonnepanelen, uw huis zou in waarde toenemen en mede dankzij de salderingsregeling heeft u de investering zo terugverdiend! Een mooie deal zou je zeggen, en dus hebben veel Nederlanders deze niet laten liggen. Als je nu terugkijkt zijn de percepties daar wat op veranderd. Waar voorheen vooral de positieve effecten werden belicht, komen nu vooral de negatieve gevolgen omhoog drijven. De onderhoudskosten zijn gestegen, veel zijn aan vervanging, verbetering of reparatie toe, en die terugverdientijd? Die is niet verkort maar juist verlengt, dit staat haaks op wat de overheid wilde bereiken. Waar voorheen terug leveren aan het stroomnet geld opleverde, gaat het je nu heel veel geld kosten. Dit is het probleem met de overheid, er worden Duurzaamheidsmaatregelingen opgesteld die op ten duur worden versomberd en even later worden deze compleet geschrapt.
Als je nu geen zonnepanelen hebt zal je vast denken, ach ja die onvoorspelbaarheid maakt voor mij niet uit. Maar vergis je niet, want ook voor u kan dit een risicofactor zijn. Denkt u maar eens aan uw beleggingen met duurzaamheidsfocus. Naast het nominale rendement wat dit oplevert, wordt een deel gefabriceerd door subsidie vanuit de overheid door een uitzonderingspositie in box 3. De fiscale voordelen van box 3 zijn in 2025 ten opzichte van 2024, in de vorm van de vermogensvrijstelling, tot wel 64% gedaald, dat is ongeveer een totaal van 45 duizend euro. Dit zou voor beleggers in duurzaamheidsfondsen betekenen dat uw belastbaar vermogen groeit, en hierdoor meer vermogensrendement heffing moet betalen.
De overheid onderschat de gevolgen van deze beleidswijzigingen, het positieve effect van subsidiëren zal afnemen doordat beleggers door schade en schande wijs zijn geworden. Uit mijn gesprekken met cliënten zie ik deze onzekerheid twijfel bij investeringsbeslissingen aanwakkert, waardoor deze uitblijven.
U kunt dan wel bedenken dat bij onvoorspelbaar beleid dit een risico is die u zwaarwegend moet meenemen. Duurzaamheid initiatieven die deels hun bestaansrecht te danken hebben aan subsidies en fiscale investeringsvoordelen. Kunnen hier significante gevolgen door ervaren.
Een ander onderliggend probleem is de illiquiditeit van sommige duurzaamheidsinvesteringen. Verduurzamen is kapitaalintensief en vaak gekenmerkt door een lang en kostbaar proces. Vaak zijn onderliggende beleggingen illiquide of verlieslijdend. Dit brengt in grote verkoopgolven (aangewakkerd door beleidsverandering) het gevaar op extreme waardedaling.
Om met deze risico’s om te gaan als belegger zal je de markt actief moeten volgen, om zo in te spelen op veranderingen. Dit is een tijdsintensief proces dat daarnaast ook diepgaande kennis vereist, hier kunnen financiële adviseurs zoals wij bij helpen. Want hoewel duurzaamheid niet gekenmerkt wordt door torenhoge rendement, zijn deze wel degelijk te behalen. En door goed in de gaten te houden hoe de markt en de overheid zich opstelt tegenover deze transitie zal je kunnen meegenieten van de groei. De bundeling van publiek en privaat geld zorgt namelijk voor stabiliteit, vertrouwen en kansen.
Hieruit concludeer ik dat de verduurzaming mooie kansen met zich mee brengt, dit komt door private en publieke samenwerking in de vorm van investeringen te realiseren. Tegelijkertijd moeten de beleggers en fondsmanagers rekening houden met veranderd overheidsbeleid ten opzichte van groene beleggingen. Als belegger kan het dus profijtelijk zijn om in deze ‘groene beleggingen’ te investeren, maar hou goed rekening met de veranderende houding van de fiscale behandeling van deze beleggingen.
